κροκόδειλοι

κροκόδειλοι
Κοινή ονομασία των αντιπροσώπων της τάξης κροκοδείλια. Έχουν όλοι το ίδιο σχήμα σώματος, το οποίο αποτελείται από ένα κεφάλι που βρίσκεται σε οριζόντια θέση μπροστά από το σώμα, τέσσερα κοντά άκρα που εκτείνονται πλευρικά και μία ογκώδη και μυώδη ουρά, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί, εκτός από το κολύμπι, και ως αμυντικό μέσο. Το δέρμα καλύπτεται από κεράτινες πλάκες (φολίδες), αποτελούμενες από την πρωτεΐνη κερατίνη, οι οποίες σχηματίζουν ένα είδος πανοπλίας· ωστόσο, σε αντίθεση με τα φίδια, οι κ. δεν υφίστανται έκδυση. Τα πρόσθια άκρα έχουν πέντε χωριστά δάχτυλα, ενώ τα οπίσθια μόνο τέσσερα, μερικώς ενωμένα με μεμβράνη κατάλληλη για κολύμβηση, ενώ όλα είναι εφοδιασμένα με νύχια. Οι κ. χαρακτηρίζονται από την ιδιοτυπία ότι το τέταρτο δόντι της κάτω γνάθου τους είναι ορατό, ακόμα και όταν το ζώο έχει το στόμα κλειστό. Τα μάτια βρίσκονται στο πάνω μέρος του κεφαλιού και είναι αρκετά κοντά το ένα με το άλλο, ώστε να επιτρέπουν διοφθάλμια όραση. Το στόμα είναι μεγάλο και φέρει πολυάριθμα κωνικά, δυνατά δόντια, σφηνωμένα σε φατνία. Ο ουρανίσκος είναι οστέινος και η γλώσσα κολλημένη στο στοματικό δάπεδο. Η καρδιά των κ. είναι τετράχωρη, όπως των θηλαστικών και των πτηνών, ωστόσο υπάρχει ένας πόρος που ενώνει τη δεξιά και την αριστερή κοιλία και επιτρέπει μερική ανάμειξη του αίματος. Οι κ. είναι ποικιλόθερμα (ψυχρόαιμα, δηλαδή στηρίζονται στο περιβάλλον για τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματός τους) και ωοτόκα ζώα· αποθέτουν τα αβγά τους σε οπές που σκάβουν τα θηλυκά άτομα στην άμμο και τις οποίες σκεπάζουν με φυτικά υπολείμματα, ώστε να τις κάνουν αόρατες. Τα αβγά, που ζεσταίνονται από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, εκκολάπτονται μετά από 7-8 εβδομάδες. Οι κ. ζουν κατά αγέλες, μερικές φορές πολυάριθμες, στους βάλτους και κατά μήκος των ποταμών των μεσοτροπικών περιοχών. Είναι περίφημοι κολυμβητές, αλλά βαδίζουν άσχημα και αργά. Βγαίνουν στην ξηρά μόνο για να ζεσταθούν στον ήλιο ή για να αποθέσουν τα αβγά τους. Είναι αδηφάγοι και τρέφονται με ασπόνδυλα και σπονδυλωτά, κατορθώνοντας να καταπίνουν ογκώδεις λείες· μάλιστα, το στομάχι τους είναι το πιο όξινο μεταξύ των σπονδυλωτών και επιτρέπει στα κ. να πέψουν ακόμα και τα οστά και τα όστρακα των θηραμάτων τους. Ο κ. του Νείλου (Crocodylus niloticus) αφθονούσε άλλοτε σε ολόκληρο τον ρου του ποταμού. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τον λάτρευαν ως θεότητα· γι’ αυτό και συναντώνται μούμιες κ. σε πολλούς από τους τάφους τους. Ο κ. αυτός, με μήκος 4-6 μ., έχει έναν επίφοβο εχθρό, τη μαγκούστα που τρέφεται με τα αβγά του. Και οι άνθρωποι όμως συνέβαλαν στην εξαφάνισή του από τη βόρεια Αίγυπτο, γιατί τον κυνηγούσαν αμείλικτα για το κρέας του, που το χρησιμοποιούσαν για τροφή, και για το δέρμα του, με το οποίο κατασκευάζονται δερμάτινα είδη. Σήμερα το είδος αυτό αφθονεί μόνο στους ποταμούς και στις λίμνες της τροπικής Αφρικής, και προπάντων στη Μαδαγασκάρη, όπου στις αμμουδιές κοντά στα ποτάμια βλέπει κανείς δεκάδες κ. ακίνητους κατά την περίοδο της ξηρασίας· μόλις όμως αρχίζουν οι βροχές, ξαναβρίσκουν τη ζωτικότητά τους και επιτίθενται σε οποιαδήποτε ζωντανή λεία, ακόμα και όταν είναι πιο ογκώδης από αυτούς, όπως τα βόδια. Τη λεία που σκοτώνουν δεν την τρώνε αμέσως, αλλά την αφήνουν μερικές μέρες να σιτέψει ή να μαλακώσει σε μία κρυψώνα. Για να διευκολύνουν την πέψη, οι κ. καταπίνουν χαλίκια, που χρησιμεύουν στο άλεσμα των τροφών στο στομάχι. Ένα μικρό πουλί, ο Pluvianus aegyptius, γνωστός με την κοινή ονομασία φύλακας του κ., ζει με το μεγαλόσωμο ερπετό και το απαλλάσσει από τα παράσιτα του δέρματος, καθαρίζοντάς του ακόμα και τα δόντια και το εσωτερικό του στόματος. Ο κ. ο ελόβιος (Crocodylus palustris) ζει στην Ασία, σε όλα τα εσωτερικά ύδατα, από την Ινδία έως τη χερσόνησο της Μαλάκα και την Ινδονησία. Ο κ. αυτός, ο οποίος παλαιότερα σε μερικές ινδικές περιοχές θεωρείτο ιερό ζώο, χαρακτηρίζεται από το μεγάλο ρύγχος του. Στους ποταμόκολπους της νότιας Ασίας ζει ο θαλάσσιος κ. ο πορώδης (Crocodylus porosus) πού έχει μήκος έως 10 μ. και του οποίου το ρύγχος χαρακτηρίζεται από δύο οστέινα λοφία. Μερικές φορές ανοίγεται στο πέλαγος. Ο κ. ο αμερικανικός (Crocodylus acutus) δεν πρέπει να συγχέεται με τον καϊμάν (Caiman crocodilus)· ζει, όπως και ο τελευταίος, στις περιοχές της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής καθώς και των νησιών της Καραϊβικής, εισδύει όμως συχνά στον Ατλαντικό και στον Ειρηνικό. Έχει μακρύ ρύγχος, μεγαλύτερο από το διπλάσιο του πλάτους της βάσης. Ο κ. ο οστεόλαιμος ή κ. ο μαύρος (Osteolaemus tetraspis), τυπικός των δυτικών περιοχών της Αφρικής, μοιάζει με τους αλιγάτορες και τους καϊμάν, επειδή έχει κεφάλι βραχύ και πλατύ και οστεοποιημένες κοιλιακές φολίδες. Δεν ξεπερνά τα 2 μ. σε μήκος. Ο κροκόδειλος είναι ποικιλόθερμο και ωοτόκο ζώο (φωτ. ΑΠΕ). O κροκόδειλος του Νείλου, διαδεδομένος στην τροπική Αφρική, είναι ιδιαίτερα περιζήτητος για το κρέας και το δέρμα του.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • κροκόδειλοι — κροκόδειλος hzard masc nom/voc pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ερπετολογία — Κλάδος της ζωολογίας που μελετά τα ερπετά και ιδιαίτερα τα φίδια. Η ε. άρχισε ως επιστήμη με τον Αριστοτέλη, ο οποίος ταξινόμησε τα ερπετά σε τετράποδα, ωοτόκα (χελώνες, κροκόδειλοι, σαύρες), φίδια και βατράχια, περικλείοντας μεταξύ των ερπετών… …   Dictionary of Greek

  • εφώθ — ἐφώθ, αἱ (Μ) κροκόδειλοι. [ΕΤΥΜΟΛ. Λέξη πιθ. εβραϊκής προελεύσεως] …   Dictionary of Greek

  • πανίδα — Το σύνολο των διαφόρων ζωικών ειδών που ζουν σε μια καθορισμένη περιοχή σ’ ένα ορισμένο περιβάλλον· ο όρος αποκτά έτσι βιογεωγραφική και οικολογική σημασία. Η ποικιλία και ο πλούτος της π. εξαρτώνται από τον αριθμό των ζωικών ειδών που είναι… …   Dictionary of Greek

  • σαυριείον — τὸ, Α μικρή λίμνη, ενυδρείο όπου εκτρέφονται κροκόδειλοι. [ΕΤΥΜΟΛ. < σαύρα + επίθημα ιεῖον (πρβλ. σελην ιεῖα)] …   Dictionary of Greek

  • τρίπηχυς — υ, ΜΑ ο τρίπηχος (α. «τρίπηχυς ὕπερος», Ησίοδ. β. «κροκόδειλοι όσον τε τριπήχεες χερσαῑοι», Ηρόδ.). [ΕΤΥΜΟΛ. < τρι * + πῆχυς (πρβλ. δίπηχυς)] …   Dictionary of Greek

  • χάμψαι — οἱ, Α (στην αρχ. Αίγυπτο) οι κροκόδειλοι. [ΕΤΥΜΟΛ. Δάνεια λ. αιγυπτ. προέλευσης. Ωστόσο, η σύνδεση τού τ. με το αιγυπτ. msh «κροκόδειλος» γεννά δυσχέρειες, ενώ και η άποψη εκείνων που προτείνουν έναν διαφορετικό, υποθετικό, αιγυπτ. τ. hms για την …   Dictionary of Greek

  • Ασία — I Mία από τις πέντε ηπείρους. Βρίσκεται ολόκληρη σχεδόν στο βόρειο ημισφαίριο, και από γεωμορφολογική άποψη αποτελεί με την Ευρώπη αδιαχώριστη ενότητα, στην οποία δίνεται η ονομασία Ευρασία. H Α. είναι η μεγαλύτερη από όλες τις ηπείρους. Καλύπτει …   Dictionary of Greek

  • Αυστραλία — Κράτος της Ωκεανίας, ανάμεσα στον Ινδικό και τον Ειρηνικό ωκεανό, που περιλαμβάνει την ομώνυμη μεγάλη νήσο του νότιου Ειρηνικού (λόγω του μεγέθους θεωρείται ηπειρωτικό έδαφος), την Τασμανία και άλλα νησιά.Κράτος της Ωκεανίας, ανάμεσα στον Ινδικό… …   Dictionary of Greek

  • γαμψόνυχες — Τα νύχια των αρπακτικών πτηνών και των σαρκοφάγων θηλαστικών (αιλουροειδών). Τα νύχια αυτά είναι ισχυρά, κυρτά, πεπλατυσμένα στις πλευρές, κοφτερά, κατάλληλα να πληγώνουν, να κατασπαράσσουν και να κρατούν γερά τη λεία. Οι γ. των αρπακτικών πτηνών …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”